Specjaliści od cyberbepieczeństwa wiedzą, że cyberprzestępcy chcą być pół kroku przed nami, ale wiedzą też, że dzięki czujności internautów, pracy ekspertów, współpracy wielu osób można temu zapobiec. Jeśli widzisz treści, które przestawiają seksualne wykorzystanie dziecka, przemoc, zachowania rasistowskie, siejące nienawiść – zgłaszaj! Jeśli zrobiłeś zakupy przez fałszywą stronę, straciłeś pieniądze – zgłaszaj! Jeśli dostałeś podejrzaną wiadomość mailową lub sms z linkiem – zgłaszaj! To my wszyscy mamy wpływ na bezpieczeństwo w sieci!
W ramach kampanii „Bezpieczne wakacje w sieci” chcemy uwrażliwić wszystkich internautów, każdego, kto korzysta z sieci, by nie był obojętny wobec zagrożeń, czy wręcz przestępstw, które są tam dokonywane. Eksperci NASK działający zarówno w zespole Dyżurnet.pl, jak i CSIRT NASK w zespole CERT Polska, podkreślają rolę i wagę zgłoszeń, które każdego dnia docierają do nich od użytkowników internetu. O tym, jak są one ważne najlepiej mówią liczby. W 2020 roku do zespołu Dyżurnet.pl trafiło ponad 8 tysięcy zgłoszeń, z czego 2,5 tysiąca zostało zakwalifikowanych jako treści CSAM, czyli pokazujące seksualne wykorzystywanie dzieci. Również dzięki zgłoszeniom internautów do CERT Polska zablokowano ponad 21,5 tysiąca stron, które służyły do dokonywania oszustw, przestępstw.
Jeszcze łatwiejsze zgłoszenia do Dyżurnet.pl
Zespół Dyżurnet.pl działający w NASK został powołany jako punkt kontaktowy do zgłaszania nielegalnych treści w Internecie, szczególnie związanych z seksualnym wykorzystywaniem dzieci. Zgodnie z ustawą o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa NASK-PIB został wskazany jako jeden z Zespołów Reagowania na Incydenty Komputerowe tzw. CSIRT. Do jego zadań należy m.in. zapewnienie obsługi linii telefonicznej lub serwisu internetowego prowadzących działalność w zakresie zgłaszania i analizy przypadków dystrybucji, rozpowszechniania lub przesyłania pornografii dziecięcej za pośrednictwem technologii informacyjno-komunikacyjnych*. Zadanie to realizuje Dyżurnet.pl.
Do przesyłania zgłoszeń takich treści służy formularz zamieszczony na stronie www.dyzurnet.pl. Od niedawna zgłoszeń można dokonać również instalując sobie specjalną wtyczkę w przeglądarce (obecnie dostępna jest wtyczka dla przeglądarki Firefox, a w najbliższych dniach dostępna będzie również dla przeglądarki Chrome). Dzięki wtyczce zgłoszeń można dokonywać z poziomu przeglądanej aktualnie strony, na której znajdują się nielegalne treści. Wystarczy wówczas skorzystać z wtyczki, a ona nie tylko skopiuje adres strony, na której zamieszczone są nielegalne treści, ale również stron wcześniej wyświetlanych, które przekierowały internautę. Dzięki temu eksperci mogą jeszcze szybciej zablokować stronę pokazującą seksualne wykorzystywanie dzieci, dotrzeć do osób dokonujących tego przestępstwa, wreszcie starać się dotrzeć z pomocą do danego dziecka.
Link do pobrania wtyczki znajduje się w stopce strony www.dyżurnet.pl . Zachęcamy do pobrania jej, a przede wszystkim do czujności i wrażliwości na krzywdę dzieci w sieci!
Dwa sposoby zgłoszeń do CSIRT NASK
Jeśli widzisz lub jesteś ofiarą: wyłudzenia w internecie, złośliwego oprogramowania, włamania lub próby włamania, ataków typu DoS (Denial of Service) i DDoS (Distributed Denial of Service) - zgłoś to na: incydent.cert.pl Tą drogą można zgłosić zarówno strony, jak i maile rozsyłane w celu oszustwa lub wyłudzenia. Zespół CERT Polska, realizujący zadania CSIRT NASK, tworzy listę stron, na których cyberprzestępcy dokonywali różnego rodzaju przestępstw - https://www.cert.pl/posts/2020/03/ostrzezenia_phishing/. Zgłaszanie takich stron umożliwia szybszą blokadę szkodliwych treści i pozwala uchronić następnych, mniej świadomych użytkowników. Aktualnie na tej liście jest 21 696 domen.
Oszuści wysyłają SMS-y o treści np. „Wymagana dopłata do paczki” czy „Odbiór środków od kupującego”? To popularne motywy wśród wiadomości wyłudzających pieniądze. Każdą taką wiadomość warto zgłosić do CERT Polska. Teraz można to zrobić jeszcze łatwiej, używając w swoim telefonie funkcji „przekaż” albo „udostępnij” i przesyłając treść otrzymanej wiadomości na numer 799-448-084. Zespół CERT Polska apeluje o to, by za każdym razem, przed kliknięciem w link lub przesłaniem pieniędzy, dać sobie kilka minut na zastanowienie i przekazanie podejrzanej wiadomości SMS na wskazany numer. Służy on do zgłaszania prób wyłudzeń internetowych (phishingu, fałszywych aplikacji), CERT Polska nie przyjmuje zgłoszeń dotyczących usług SMS premium.
- Czy zgłoszenie do CSIRT NASK zastępuje zgłoszenie na policję? Nie. Praktycznie wszystkie przypadki naruszające bezpieczeństwo w sieci internet wyczerpują znamiona przestępstw określonych w obowiązującym prawie RP. W szczególności mają tu zastosowanie artykuły 267-269 oraz artykuł 287 Kodeksu Karnego. Zwracamy także uwagę, że zazwyczaj przestępstwa te nie są ścigane z oskarżenia publicznego, lecz na wniosek pokrzywdzonego, więc bez oficjalnego zgłoszenia, policja nie rozpocznie śledztwa – tłumaczy Sebastian Kondraszuk z CERT Polska.
