Typ_aktualnosc Aktualność
11 Grudnia 2024|6 min. czytania

Przedświąteczne szaleństwo zakupowe to urodzaj dla cyberprzestępców. Jak się im nie dać?

Święta tuż tuż, a okres coraz bardziej gorączkowego kupowania prezentów trwa w najlepsze. Dla cyberprzestępców to idealna okazja. Zanim klikniesz „kup teraz”, sprawdź, czy twój portfel i dane są bezpieczne. 

Osoba trzymająca kartę płatniczą w dłoniach przed otwartym laptopem, przygotowując się do zakupów online. W tle rozmyte światełka dekoracyjne, nadające świąteczny nastrój.
Łuna gradientu wychodząca od dołu

Fałszywe sklepy podszywające się pod znane marki, by wyłudzić nasze pieniądze, to tylko jedno z zagrożeń.

Zakupy online to już niemal codzienność. Według raportu „E-commerce w  Polsce” za 2024 rok, 75 proc. polskich internautów kupuje w krajowych sklepach online, a 36 proc. – w zagranicznych. Zakupy są realizowane głównie poprzez dedykowane serwisy sprzedażowe, a co piąta sprzedaż odbywa się za pośrednictwem social mediów.

Weź głęboki oddech, nim klikniesz „kup teraz” 

Kupowanie online jest łatwe: znajdujemy w internecie interesujący nas produkt, wrzucamy go do wirtualnego koszyka, wybieramy metodę płatności i dostawy. I już!
Ale w przedświątecznym okresie „wyjątkowe okazje” napływają do nas zewsząd. Uważajmy, by w ferworze ich łapania, nie wpaść w łapy przestępców. Dla nich okresy zwiększonego zainteresowania zakupami to wyjątkowo urodzajne żniwa.

Oszuści podszywają się pod strony internetowe rozpoznawalnych sklepów online i znanych, dużych platform (w 2023 r. zespół CERT Polska odnotował ponad 21 tys. przypadków wykorzystujących wizerunek serwisu Allegro, OLX i Facebooka) lub tworzą strony rzekomo oferujące różne produkty w wyjątkowo okazyjnych cenach, z gigantycznymi zniżkami.

– Cyberprzestępcy działają jak wytrawni łowcy – wykorzystają każdą okazję, żeby zdobyć nasze dane i pieniądze np. tworząc fałszywe sklepy. Warto o tym pamiętać zwłaszcza w czasie wielkich wyprzedaży. Ostrożność, weryfikacja i zgłaszanie fałszywych stron to podstawy ochrony przeciwko działaniom oszustów – zaznacza Katarzyna Grabowska z NASK, specjalistka ds. budowania świadomości cyberbezpieczeństwa.

Sprawdź sklep, do którego cię kieruje „wyjątkowa oferta” 

Sprawdź sklep online, w którym zamierzasz kupić interesujące cię produkty. Zwłaszcza, jeśli to sklep, w którym kupujesz po raz pierwszy. Jeśli wpisujesz w wyszukiwarkę adres sklepu, w którym chcesz robić zakupy, jesteś bezpieczniejsza_y niż wtedy, gdy klikasz w link sklepu, który przychodzi mailem lub pojawia ci się w mediach społecznościowych. Bo to może być link do fałszywej strony, która wygląda niemal identycznie, jak prawdziwa.

Zatem:

  • Dobrze się przyjrzyj adresowi sklepu na pasku, czy nie zawiera jakichś podejrzanych znaków, fraz, czy literówek (to tylko wskazówka – czasem adres wygląda wiarygodnie, ale pozostałe elementy wskazują, że mamy do czynienia z fałszywym sklepem).
  • Sprawdź wyśmienitą ofertę z maila od sklepu X, wpisując w wyszukiwarkę adres tego sklepu – jeśli oferta jest prawdziwa, na stronie sklepu też ją najpewniej znajdziesz.
  • Przejrzyj opinie w internecie na temat nieznanego ci sklepu proponującego „wyjątkową przecenę” (liczba opinii i czas, w jakim zostały dodane, są bardzo ważne); zwróć uwagę, czy nie ma skrajnych komentarzy o sklepie oraz czy wszystkie oceny nie zostały wystawione w jednym czasie i nie brzmią podobnie.
  • Sprawdź, czy podany jest telefon i adres sklepu – każdy sklep internetowy powinien udostępniać na stronie telefon kontaktowy oraz podać adres swojej siedziby.
  • Zwróć uwagę na proponowany sposób płatności. Jeśli sklep nie oferuje dobrze znanych metod płatności lub płatności przy odbiorze to sygnał, że możesz mieć do czynienia z fałszywym serwisem sprzedażowym.
  • Jeśli ceny wydaje się zbyt atrakcyjna, a ceny produktów znacząco odbiegają od oferowanych w innych sklepach – zachowaj czujność.

Jeśli podczas zakupów online coś wzbudzi twoje wątpliwości, lepiej zrezygnować z transakcji niż narażać się na ryzyko utraty pieniędzy.

Gdzie zgłaszać podejrzane strony i wiadomości?  

Jeśli zdecydujesz się na zakupy poprzez serwisy sprzedażowe, cały proces zakupowy, włącznie z płatnościami i wyborem metody dostawy zamówienia, odbywa się wyłącznie za pośrednictwem danej strony. Jeśli zatem ktoś zwróci się do ciebie z informacją np. w SMS-ie czy mailu, o potrzebie potwierdzenia lub dokonania opłaty za zamówienie – zachowaj czujność. To prawdopodobnie próba oszustwa.
Podobne zagrożenia czyhają na sprzedających. Podanie danych np. karty płatniczej, po to, by odebrać pieniądze za sprzedany przedmiot, to także trik oszustów. Taką sytuację natychmiast zgłoś.

  • Jeśli natrafisz na fałszywą stronę internetową – zgłoś ją do CERT Polska za pośrednictwem formularza dostępnego na stronie: https://incydent.cert.pl/ lub w aplikacji mObywatel 2.0
  • Podejrzane SMS-y przekierowuj na nr 8080, popularny kanał zgłoszeniowy, który na bieżąco obsługują eksperci z zespołu CERT Polska.
  • Fałszywe lub po prostu niepokojące e-maile także zgłoś za pośrednictwem formularza dostępnego na stronie incydent.cert.pl
  • Jeśli sprawa dotyczy nieuczciwego sprzedawcy na platformie sprzedażowej lub włamania na konta, zgłoszenie należy kierować – w zależności od sprawy – do odpowiednich służb lub instytucji (np. administratorów serwisu lub UOKiK). Jeśli masz uzasadnione podejrzenie, że jesteś ofiarą przestępstwa, niezwłocznie zgłoś to policji.

Mężczyzna ubrany w jasnoniebieską koszulę trzyma pusty, otwarty portfel w obu dłoniach, wskazując na brak pieniędzy.

Bezpieczeństwo płatności bezgotówkowych  

Za zakupy internetowe można płacić na wiele sposobów, m.in. zlecenie przelewu przez internet, płatność kartą, e-portfelem, blikiem lub poprzez aplikację. Każda z tych metod ma swoje zalety, ale pamiętaj: niezależnie od tego, jaką formę płatności wybierzesz, zachowaj ostrożność, zdrowy rozsądek i chroń swoje dane, by twoje wirtualne  zakupy były bezpieczne.

Grafika przedstawiająca trzy elementy: logo Funduszy Europejskich na Rozwój Cyfrowy, flagę Polski z podpisem 'Rzeczpospolita Polska' oraz logo Unii Europejskiej z podpisem 'Dofinansowane przez Unię Europejską'

Udostępnij ten post

Wyróżnione aktualności

Zdjęcie z wydarzenia medialnego Impact. Na pierwszym planie widać ekran podglądu realizatorskiego, który pokazuje dwa kadry: po lewej stronie Radosław Nielek, dyrektor NASK, w brązowej marynarce i białej koszuli, po prawej stronie dziennikarka trzymająca mikrofon. W tle widoczni rozmyci uczestnicy rozmowy oraz kamery.
Typ_aktualnosc Aktualność
14 Maja 2025|3 min. czytania

Szeroki front małych systemów na Impact’25

Wbrew pozorom zapewnienie cyfrowego bezpieczeństwa w gminie jest trudniejsze niż w banku – mówił w dyskusji podczas Impact’25 Radosław Nielek, dyrektor NASK. W jednej gminie może znajdować się jednocześnie wiele różnych systemów informatycznych – wodociągów, szkół, placówek medycznych.

Piotr Bisialski z NASK na scenie podczas konferencji.
Typ_aktualnosc Aktualność
13 Maja 2025|7 min. czytania

NASK o krok przed cyberprzestępcami. Forum Bezpieczeństwa Banków 2025

Kradzież tożsamości, ataki na infrastrukturę i próby manipulacji danymi. Sektor finansowy jest na pierwszej linii frontu w walce z cyberprzestępcami. NASK – jako lider w dziedzinie cyberbezpieczeństwa - wychodzi naprzeciw tym wyzwaniom. – Udział w Forum Bezpieczeństwa Banków to dla nas okazja do poznania realnych potrzeb sektora bankowego i wdrożenia konkretnych działań – mówił Piotr Bisialski, kierownik zespołu NASK Incident Response Team.

Wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski przemawia podczas konferencji dotyczącej projektu HIVE AI. W tle na ekranie widoczne są slajdy prezentacji z tytułem „Cele, założenia i organizacja projektu”. Przy stole prezydialnym siedzą Radosław Nielek, Agnieszka Karlińska. W sali znajduje się licznie zgromadzona publiczność, a jedno z przemówień jest rejestrowane telefonem przez uczestnika.
Typ_aktualnosc Aktualność
12 Maja 2025|5 min. czytania

PLLuM rośnie w siłę

600 tysięcy promptów wpisanych w okienko PLLuMa i nowości, od których dzielą nas nie lata, a zaledwie tygodnie – kolejne modele i prototyp inteligentnego asystenta. W siedzibie NASK w Warszawie spotkali się wszyscy uczestnicy konsorcjum HIVE AI. Grupy, która ma za zadanie rozwijać i wdrażać polski model językowy (PLLuM).

MAK od NASK
Typ_aktualnosc Aktualność
12 Maja 2025|4 min. czytania

Rozkwitnij z MAK. Program Mentoringu Aktywnych Kobiet nabiera barw

Podnieś swoje kompetencje z zakresu cyberbezpieczeństwa i wejdź na rynek nowych technologii! Już kilkaset kobiet zgłosiło chęć udziału w programie MAK (Mentoring Aktywnych Kobiet), ogłoszonym przez NASK we współpracy z Ministerstwem Cyfryzacji. Zostań jedną z nich — zgłoś swój udział i rozwiń skrzydła w indywidualnym programie mentoringowym. Nabór trwa do końca maja.

Informacje

Najnowsze aktualności

Dyrektor NASK Radosław Nielek, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski i Wiesław Paluszyński, prezes Polskiego Towarzystwa Informatycznego
Typ_aktualnosc Aktualność
27 Czerwca 2025|6 min. czytania

Młodzi, zdolni, cyfrowi. NASK inwestuje w przyszłość

Najlepsze “inżynierki” wybrane. Młodzi autorzy prac, nagrodzonych w V Ogólnopolskim Konkursie Polskiego Towarzystwa Informatycznego (PTI), już zmieniają świat na lepsze. Za nami Gala Finałowa. Nagrody, które ufundował NASK, wręczyli wicepremier Krzysztof Gawkowski oraz dr inż. Radosław Nielek, dyrektor Instytutu.

ECSC - masz głowę do znajdowania luk w systemach?
Typ_aktualnosc Aktualność
27 Czerwca 2025|5 min. czytania

Masz głowę do znajdowania luk w systemach? ECSC czeka

Chcesz zajmować się cyberbezpieczeństwem, ale nie wiesz, od czego zacząć? Świetnie trafiłeś. Bo choć świat "cyber" kojarzy się z tajemniczymi linijkami kodu i skomplikowanymi systemami, prawda jest taka, że to przestrzeń dla ludzi z bardzo różnymi umiejętnościami. I – co ważne – otwarta także dla tych, którzy dopiero się uczą.

Spotkanie-prasowe-pap
Typ_aktualnosc Aktualność
26 Czerwca 2025|9 min. czytania

GenAI zmienia rynek pracy. Raport NASK i ILO

Czy sztuczna inteligencja zabierze nam pracę? Jakie zawody są w największej grupie ryzyka? Komu bardziej zagraża automatyzacja obowiązków – kobietom czy mężczyznom? Na te i inne pytania odpowiedzieli autorzy raportu “Generatywna sztuczna inteligencja a polski rynek pracy”, który powstał w ramach współpracy NASK i International Labour Organization (ILO). To największe dostępne dziś badania opinii uczestników rynku pracy w Polsce.