Typ_aktualnosc Aktualność
05 Września 2024|5 min. czytania

Autonomiczne pojazdy, zbiory danych i możliwości AI. O przyszłości cyberbezpieczeństwa

Kradzież danych to już nie największe cyberzagrożenie. Palącym wyzwaniem jest to, jak wiele mogą o nas mówić informacje zebrane z różnych cyfrowych źródeł. Co niosą za sobą rozwijająca się sztuczna inteligencja i coraz większe zbiory danych - mówił dyrektor instytutu badawczego NASK Radosław Nielek na Forum Ekonomicznym w Karpaczu.

Autonomiczne pojazdy, zbiory danych i AI. O przyszłości cyberbezpieczeństwa
Łuna gradientu wychodząca od dołu

– Nigdy nie jesteśmy w pełni świadomi, jakie informacje na nasz temat są zgromadzone, bo są one dziś zbierane praktycznie wszędzie. Bank, przychodnia, portal internetowy wiele wiedzą na nasz temat na podstawie danych, które zapisują na swoje potrzeby. Nie mają co prawda dostępu do pozostałych zbiorów, ale połączenie informacji zbieranych w różnych miejscach w jeden zbiór może być groźne, ujawni nowe możliwości ich wykorzystania – mówił Radosław Nielek, dyrektor NASK podczas panelu „Bezpieczeństwo danych w erze autonomicznych pojazdów”.

Może się wydawać, że o szansach, zagrożeniach i wyzwaniach, jakie niesie za sobą rozwój sztucznej inteligencji, zostało powiedziane już prawie wszystko. Nic bardziej mylnego. Możliwości rozwijających się algorytmów, zbiory danych, które są gromadzone na potrzeby ich rozwoju, tworzą kolejne tematy i problemy do rozważenia nie tylko przez inżynierów, ale też prawników i etyków.

O kluczowych obecnie wyzwaniach dyskutowali w Karpaczu uczestnicy panelu, który odbył się w ramach Forum AI współorganizowanego przez NASK. Prowadziła go prof. Joanna Jaworek-Korjakowska z AGH.

W erze sztucznej inteligencji zbiory danych to bogactwo

Wyzwaniem, przed jakim stoją naukowcy, w tym eksperci NASK, jest próba opisania danych pod kątem tego, jakie ryzyko niesie za sobą ich ujawnienie oraz które z nich powinny zostać uznane za dane wrażliwe. Jako przykład mogą posłużyć dane, które zbierają nowoczesne samochody na temat kierowców i ich stylu prowadzenia. Informacje o tym, jak prowadzimy auto, mogą być cennymi danymi m.in. dla firm ubezpieczeniowych. Z pewnością chętnie podniosłyby składki kierowcom, którzy co prawda nie spowodowali żadnego wypadku, ale prowadzą auto w sposób, który – zdaniem ubezpieczyciela – może do takiej sytuacji z dużym prawdopodobieństwem doprowadzić.

Jednak informacje o tym, jak kierowcy zachowują się na drodze, nie są gromadzone jedynie dzięki systemom w nowoczesnych autach. Takie dane można zebrać też w inny sposób, np. dzięki kamerom umieszczonym w innym pojeździe. Dlatego naukowcy podejmują próbę katalogowania „unikalności” poszczególnych informacji pod kątem tego, jak wrażliwy jest ich potencjalny wyciek.

– Chciałbym, żebyśmy patrząc za jakiś czas na zbiór danych, który ktoś ujawnił w internecie, byli w stanie określić, jak groźny jest ten wyciek. Możemy bowiem być pewni, że dane będą wyciekały, będą łączone i będą używane do budowania systemów sztucznej inteligencji – przewidywał Radosław Nielek, dyrektor NASK.

Mamy dużo więcej danych niż moglibyśmy wykorzystać

W zbiorach danych drzemie ogromny potencjał. Równie wielkim wyzwaniem jest decyzja, w jaki sposób, na jakich warunkach i do którego momentu możemy wykorzystywać je do ulepszania naszej rzeczywistości.

– Mamy dużo danych, zdecydowanie więcej niż wykorzystujemy. Potencjalnie moglibyśmy je zbierać i przetwarzać. Jednak potrzebne jest dobre zrozumienie, gdzie – w tych uwarunkowaniach związanych z zarządzaniem ryzykiem, w możliwościach technologicznych, w obecnym otoczeniu prawnym – moglibyśmy z nich korzystać – mówił Radosław Nielek.

Tu dyrektor NASK podał przykład informacji – zgłoszeń o podejrzanych stronach internetowych, mailach, sms-ach – które spływają do CERT Polska. Są to dane, które już dziś pomagają w ochronie kolejnych, potencjalnie poszkodowanych osób, jednak nie można ich gromadzić i przetwarzać bez ograniczeń ze względu na poufność zgłoszeń.

Bardzo złożony problem stanowi też np. użycie przez Dyżurnet (zespół w NASK, który przyjmuje zgłoszenia m.in. o treściach zw. z wykorzystaniem seksualnym dzieci) zebranych wcześniej danych (o ogromnym poziomie wrażliwości), choć jednocześnie mogłoby to usprawnić ochronę dzieci.

Takie projekty były już realizowane, podkreślał dyrektor Nielek, jednak zespół badawczy, który przygotowywał modele, nie miał dostępu do danych, ani nawet wytrenowanych modeli.

Dyskusja o sztucznej inteligencji jest zatem otwarta. Złożoność tematu pogłębia się wraz z rozwojem technologii i wyzwań, jakie w swojej pracy napotykają badacze i inżynierowie. O tym, jak potrzebna jest to rozmowa, świadczy fakt, że podczas XXXIII  Forum Ekonomicznego w Karpaczu do tematów gospodarczych dołączył w tym roku właśnie element technologiczny w postaci Forum AI. Debaty nad tym, co niesie przyszłość w dziedzinie sztucznej inteligencji, skupiają w Karpaczu wybitnych ekspertów z tej dziedziny.

Wyróżnione aktualności

Grafika przedstawiająca telefon ze zbitą szybką i wykrzyknik
Typ_aktualnosc Aktualność
09 Kwietnia 2025|4 min. czytania

Rosyjskie lub białoruskie źródło informacji – bądźcie ostrożni. Rekomendacje dla mediów

Białoruskie służby podały, że zapobiegły przemytowi największej w historii partii materiałów wybuchowych z Polski na terytorium Białorusi i Rosji. Informację tę publikują polskie media. Apelujemy o ostrożność i informowanie odbiorców, że to może być dezinformacja.

LIDER - XV edycja programu
Typ_aktualnosc Aktualność
07 Kwietnia 2025|5 min. czytania

Sukces NASK. Ewelina Bartuzi-Trokielewicz z grantem LIDERA

Fałszywe reklamy inwestycyjne, deepfake’i z celebrytami i linki, które prowadzą donikąd – właśnie z tym mierzy się Ewelina Bartuzi-Trokielewicz w swoim nowym projekcie badawczym.

Premiera raportu rocznego CERT Polska
Typ_aktualnosc Aktualność
04 Kwietnia 2025|8 min. czytania

300 incydentów dziennie - premiera raportu CERT Polska za 2024 rok

Fala zagrożeń rośnie, bo incydentów w cyberprzestrzeni jest coraz więcej, lecz także chronimy się przed nimi coraz lepiej – to wnioski, które płyną z najnowszego raportu CERT Polska za 2024 rok. Zostały one przekazane podczas SECURE International Summit 2025. Trudno wyobrazić sobie lepsze miejsce do prezentacji tak istotnego dokumentu, niż największa impreza polskiej prezydencji poświęcona cyberbezpieczeństwu.

Grafika promująca Klub Cyfrowych Możliwości.
Aktualność
01 Kwietnia 2025|4 min. czytania

Dziewczyny – czas na Klub Cyfrowych Możliwości!

Jesteś studentką co najmniej drugiego roku kierunku związanego z ICT*? Chcesz zdobyć stypendium, referencje, nowe umiejętności i wiedzę, a przy okazji zarobić? Zgłoś się do projektu Klub Cyfrowych Możliwości (KCM)!

Informacje

Najnowsze aktualności

Dziecko grające w grę wideo na konsoli, z założonymi słuchawkami, patrzące na ekran telewizora w kolorowym świetle
Typ_aktualnosc Aktualność
30 Kwietnia 2025|9 min. czytania

Granie z głową – jak chronić dzieci w cyfrowym świecie?

Czy wiesz, że prawie połowa polskich nastolatków codziennie gra online? Internetowa rozrywka jest dziś popularniejsza niż kiedykolwiek – stanowi codzienność młodych ludzi, a dla wielu rodziców powód do niepokoju. Czy słusznie?

Dr Marta Wachowicz i minister Krzysztof Paszyk podczas wręczenia aktu powołania na stanowisko prezesa Polskiej Agencji Kosmicznej. W tle logotyp Ministerstwa Rozwoju i Technologii oraz flagi Polski i Unii Europejskiej.
Typ_aktualnosc Aktualność
29 Kwietnia 2025|1 min. czytania

Dr Marta Wachowicz nową prezes Polskiej Agencji Kosmicznej!

Jeszcze niedawno kierowała Biurem Nauki i Technologii w NASK. Dziś obejmuje stery jednej z najważniejszych instytucji w polskim sektorze kosmicznym. Dr Marta Wachowicz została powołana na stanowisko prezesa Polskiej Agencji Kosmicznej!

Na zdjęciu widać uroczystość finałową programu "Szkoła Pokoleń", która odbyła się 29 kwietnia 2025 roku. Przemawiają trzy osoby stojące na scenie przed dużym ekranem z napisem "Gala Finałowa 29.04.2025". Od lewej strony widoczna jest Marzena Okła-Drewnowicz, ministra ds. polityki senioralnej, w środku przemawia wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski, a po prawej Barbara Nowacka, ministra edukacji. Publiczność, złożona z uczestników wydarzenia, siedzi tyłem do aparatu. Tło zdobią flagi Polski i Unii Europejskiej.
Typ_aktualnosc Aktualność
29 Kwietnia 2025|8 min. czytania

„Szkoła międzypokoleniowa” buduje mosty

Ponad 10 tysięcy seniorów zdobyło cyfrowe umiejętności. Wśród nich był nawet 96-latek! W rolę mentorów wcielili się uczniowie polskich szkół, którzy z empatią, cierpliwością i zaangażowaniem tłumaczyli przyszywanym „babciom” i „dziadkom” tajniki cyfrowego świata. W siedzibie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów odbyła się Gala Finałowa podsumowująca projekt.