Samotność młodych w wirtualnym tłumie. Jak budować bezpieczną relację ze światem online?
Ponad połowa nastolatków czuje się osamotniona w mediach społecznościowych, a jednocześnie 43 procent młodych ludzi korzysta z mediów społecznościowych, by poczuć się lepiej – te dane niepokoją. Jaka jest wirtualna rzeczywistość młodych i ich bardzo realne emocje z tym związane? Czy na pewno je rozumiemy? W czym młodzież potrzebuje naszej pomocy? Jak możemy jej skutecznie udzielić? Zapraszamy na Galę DBI (Dnia Bezpiecznego Internetu) 11 lutego.
– Internet ma niezwykłą moc oddziaływania. Dotyczy to zarówno rozwoju nowych technologii, które wpływają na życie społeczeństwa, jak i relacji, emocji i funkcjonowania mózgu na poziomie indywidualnym. W tym roku w Dniu Bezpiecznego Internetu na pierwszy plan wysuwają się zagadnienia związane z potrzebą budowania odpowiednich praktyk korzystania przez dzieci ze smartfonów. Będziemy też mówić o wyzwaniach ze strony sztucznej inteligencji, jak deepfake, ale też o problematyce kontaktu dzieci ze szkodliwymi treściami, w tym patostreamingiem pornografii – mówi Anna Rywczyńska z instytutu badawczego NASK, koordynatorka Polskiego Centrum Programu Safer Internet, który organizuje w Polsce DBI. – Kluczowe jest dla nas zarówno spojrzenie ekspertów, jak i przedstawicieli młodego pokolenia – osób, dla których chcemy tworzyć świat bezpiecznego internetu.
Dzień Bezpiecznego Internetu to ogólnoświatowa akcja, której celem jest edukowanie, wzmacnianie kompetencji cyfrowych oraz włączanie do debaty publicznej kwestii bezpieczeństwa online dzieci i młodzieży.
Gala DBI, która odbywa się 11 lutego, jest wydarzeniem otwartym, skierowanym do przedstawicieli oświaty, profesjonalistów pracujących z dziećmi oraz mediów. Dodatkowo w lutym i marcu 2025 realizowane będą lekcje online dla dzieci w każdym wieku, odbywać się będą również webinary dla osób z nimi pracującymi. Kluczowym elementem DBI są lokalne inicjatywy. Każdego roku rejestrowane są tysiące warsztatów, zajęć edukacyjnych, kampanii informacyjnych czy konkursów dotyczących bezpieczeństwa w internecie, organizowanych przez szkoły, organizacje pozarządowe, firmy i osoby prywatne.
W Polsce organizacją DBI zajmuje się Polskie Centrum Programu Safer Internet tworzone przez Państwowy Instytut Badawczy NASK i Fundację Dajemy Dzieciom Siłę. Przedsięwzięcie to zostało zapoczątkowane w 2004 roku z inicjatywy Komisji Europejskiej i dziś jest kontynuowane jako część unijnego programu „Digital Europe”. Honorowy patronat objęły: polska prezydencja w Radzie UE, Ministerstwo Cyfryzacji, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Rzecznik Praw Dziecka oraz Centrum Nauki Kopernik. Głównym Partnerem obchodów Dnia Bezpiecznego Internetu 2025 jest Fundacja Orange.
(Nie)prawdziwe treści i (nie)bezpieczne relacje
O skali problemów, z którymi stykają się nastolatki najlepiej świadczą wyniki badań
- Ponad 40% młodzieży twierdzi, że w internecie nie można odróżnić informacji prawdziwych od fałszywych
- Blisko połowa nastolatków (46,7%) deklaruje wysoki (13,5) i ponadprzeciętny (33,2%) poziom ekspozycji na antyspołeczne treści w takich mediach.
- Co czwarty nastolatek ogląda tzw. patostreamy, czyli wulgarne, obsceniczne i nacechowane przemocą widowiska lub transmisje internetowe nadawane na żywo w serwisach streamingowych.
- Rośnie odsetek osób nastoletnich, które decydują się na spotkanie z osobą dorosłą, poznaną w internecie.
- Ponad połowa osób nastoletnich (53,7%) twierdzi, że ich rodzice nie ustalają żadnych zasad dotyczących korzystania z internetu w zakresie czasu i dostępu do treści.
Te dane z raportu NASK uzasadniają potrzebę podniesienia tematu bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w sieci.
PUI, czyli problematyczne użytkowanie internetu, cechuje co trzecią osobę nastoletnią
Prawie co trzecia osoba nastoletnia (31%) wykazuje się wysokim natężeniem wskaźników problematycznego użytkowania internetu (PUI), a osiem na sto – bardzo wysokim natężeniem. Wśród objawów PUI badacze wskazują m.in. brak kontroli nad czasem spędzanym w internecie, doświadczanie przygnębienia, niepokoju lub rozdrażnienia w momencie ograniczenia dostępu do internetu, problemy społeczne i osobiste w związku z silnym zaangażowaniem w świat wirtualny. Ponad 40% osób nastoletnich twierdzi, że brak dostępu do internetu wpłynąłby negatywnie na jakość ich życia, czyniąc je mniej satysfakcjonującym.
– Patostreamy, niechciane materiały o charakterze seksualnym, deepfake’owe materiały foto i video – to stosunkowo nowe wyzwania, które są dobrze znane młodym ludziom. Z wieloletnich doświadczeń w obszarze m.in. profilaktyki cyberprzemocy wiemy, że trafne rozpoznanie zjawiska to klucz do stworzenia odpowiednich rozwiązań zapewniających bezpieczeństwo dzieciom i młodzieży – zapewnia Maciej Kępka, ekspert z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę. – Dzień Bezpiecznego Internetu to przestrzeń do sygnalizowania problemów, debaty i przekrojowych analiz. Patrzymy na wyzwania cyfrowego świata z perspektywy systemowej, jak i jednostkowej. W tym roku poruszymy m.in. temat samotności w sieci czy działania mózgu w kontekście internetowego hazardu oraz szerzej – dopaminowych „strzałów”, jakie zapewnia aktywność w social mediach.
Gala Dnia Bezpiecznego Internetu
11 lutego o godz. 10:00 rozpocznie się w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN przy ul. Anielewicza 6 w Warszawie tegoroczna Gala z okazji Dnia Bezpiecznego Internetu. Gala DBI jest okazją do zdobycia nowych kompetencji i praktycznej wiedzy w obszarze cyberbezpieczeństwa, poznania wyników badań i wniosków z prac ekspertów i ekspertek oraz usłyszenia różnorodnych perspektyw na wyzwania cyfrowego świata.
Program Gali DBI 2025
- prof. dr hab. n. med. Bogdan de Barbaro: Nastolatek między rodzicem a smartfonem
- dr Alicja Długołęcka: Rola edukacji seksualnej w profilaktyce zagrożeń online
- Wojtek Kardyś: Pato-trendy, czyli co oglądają młodzi w social mediach i co my możemy z tym zrobić
- Tomasz Turba: Zagrożenia związane z deep fake’ami
- dr Alicja Puścian: Internet, social media, niebezpieczne zachowania – czyli o mózgu dzieci i młodzieży w świecie online
- Oliwier Nytko: Mechanizmy hazardowe w social mediach i grach.
Pełen program DBI dostępny jest na Dzień Bezpiecznego Internetu.
Wyróżnione aktualności
AktualnośćFakty, nie mity. NASK i UMB wspólnie przeciw dezinformacji medycznej
NASK podpisuje kolejne porozumienie przeciwko dezinformacji medycznej i mówi stanowcze „nie” fake-newsom na temat zdrowia. Po Warszawskim Uniwersytecie Medycznym, czas na Uniwersytet Medyczny w Białymstoku.
AktualnośćSzkoły coraz bliżej technologicznej rewolucji. Znamy oferty na szkolne laboratoria przyszłości!
Edukacyjna rewolucja nabiera tempa. Tysiące szkół w całej Polsce już wkrótce zyskają nowoczesne pracownie, w których uczniowie będą mogli rozwijać cyfrowe umiejętności i poznawać technologie przyszłości. 30 października w NASK otwarto oferty firm, które chcą wyposażyć szkoły w laboratoria sztucznej inteligencji i STEM – miejsca, gdzie nauka spotka się z technologią.
AktualnośćZostań internetowym detektywem i sprawdź się w zawodach OSINT CTF
Internetowe śledztwa, szukanie tropów i łączenie kropek – brzmi znajomo? Jeśli lubisz rozwiązywać zagadki ukryte w labiryncie danych, zawody OSINT CTF NASK 2025 to miejsce, w którym poczujesz się jak w domu. Właśnie rusza rejestracja uczestników.
AktualnośćKongres OSE 2025 – zarejestruj się!
Jak promować język szacunku w cyfrowym świecie? W jaki sposób budować w szkole przestrzeń dla dialogu i różnicy zdań? Na te i inne pytania odpowiedzą eksperci podczas Kongresu OSE, który jest organizowany przez NASK. Wydarzenie odbędzie się 2 grudnia. Właśnie ruszyła rejestracja uczestników. Na zgłoszenia czekamy do 24 listopada.
Najnowsze aktualności
AktualnośćOd lajków do lęków – zaburzenia odżywiania w erze scrollowania
Zaburzenia psychiczne związane z jedzeniem i zniekształcony obraz ciała coraz częściej zaczynają się od ekranu telefonu. Problem ten wpisuje się szerzej w kryzys zdrowia psychicznego zanurzonych w środowisku cyfrowym młodych ludzi. Nastolatki patrzą na idealny świat w mediach społecznościowych, a siebie widzą w krzywym zwierciadle.
AktualnośćPort Polska z NASK
Rozwój nowoczesnej infrastruktury transportowej to dziś nie tylko wyzwanie inżynieryjne, ale również cyfrowe. W erze, gdy każdy element systemu jest połączony i zdigitalizowany, odporność na zagrożenia cybernetyczne staje się równie istotna jak beton czy stal.
AktualnośćJak nie utonąć w oceanie internetu? NASK podpowiada
Cyberprzestępcy nie śpią, a ich metody zmieniają się tak szybko, jak szybko rozwija się technologia. Jak nie dać się złapać w sieciowe pułapki? Z pomocą przychodzi nowa publikacja NASK – „ABC cyberbezpieczeństwa 2.0”, poradnik przygotowany w ramach OSE.