Rozwój cyfryzacji, edukacja w tym obszarze, ochrona najmłodszych użytkowników sieci to priorytetowe działania NASK. Działania edukacyjne związane z bezpieczeństwem dzieci online to główny obszar działalności Akademii NASK. Teraz ta inicjatywa Instytutu będzie wspierana przez powołaną 26 września Radę Doradczą Rodziców.
Działania edukacyjne NASK są kierowane zarówno do szkół, placówek edukacyjnych, jak również do rodziców i opiekunów dzieci i młodzieży. To często rodzice stają przed wyzwaniem, jakim jest wprowadzenie dziecka w cyfrowy świat, a jednocześnie ochronienia go przed zagrożeniami, które mogą spotkać w sieci najmłodsi. Rada Doradcza Rodziców ma pomóc naszym ekspertom w jak najlepszym dostosowaniu edukacji, wiedzy, wsparcia do potrzeb rodziców.
Rodzice w obliczu wyzwań w cyberprzestrzeni
Pandemia przyniosła ogromny rozwój cyfryzacji, z dnia na dzień większość naszych aktywności, ale również aktywności dzieci, przeniosła się do sieci. To spowodowało, że wiele działających dotychczas praktyk, np. ograniczania dostępu do komputera najmłodszym, stało się niemożliwych do realizacji. Kolejne wydarzenie, czyli wybuch wojny w Ukrainie spowodowało, że w sieci pojawiło się wiele treści, które mogą burzyć w dzieciach poczucie bezpieczeństwa, narażać je na natrafienie na drastyczne treści czy dezinformację, która jest równie niebezpieczna. Tylko te dwa wydarzenia spowodowały, że rodzice, którzy mają największy wpływ na wychowanie dzieci, zostali postawieni w obliczu nowych, nieznanych dotąd wyzwań. To właśnie z myślą o rodzicach, opiekunach NASK powołał Radę Doradczą Rodziców,
„Rodzice powinni mieć wiedzę o tym, co dzieci robią online, ale z przeprowadzonych przez nasz Instytut badań wiemy, że nie zawsze tak jest. Często wynika to z braku czasu, niedostatku wiedzy technicznej, ale także z niedostrzegania problemów związanych z aktywnościami sieciowymi dzieci. Tymczasem także w cyberprzestrzeni rodzic powinien postrzegać siebie nie tylko jako osobę, która chroni, ale także pokazuje ciekawe kierunki i rozwija zainteresowania dziecka. Powinien dbać o to, by czas spędzony online był pozytywny i efektywny.” – Wojciech Pawlak, Dyrektor NASK-PIB.
Nastolatki online i ich rodzice w świetle badań
Najnowsza edycja badania Nastolatki 3.0 wskazuje, że rodzice nie posiadają pełnej wiedzy również o czasie aktywności dzieci w przestrzeni wirtualnej, ale także nie są w pełni świadomi, kiedy ich dzieci korzystają z internetu. Występuje wyraźny rozdźwięk pomiędzy czasem korzystania z internetu deklarowanym przez rodziców a faktycznym czasem tego korzystania, zgłaszanym przez same dzieci. Rodzice nie doszacowują również skali problemów – najwyraźniej widać to na przykładzie odpowiedzi na pytanie, czy dziecko jest w stanie funkcjonować bez swojego telefonu. Odpowiedzi negatywnej udziela tu 15% rodziców, podczas gdy wśród samych dzieci, odpowiedzi negatywne na pytanie, czy są w stanie funkcjonować bez swojego telefonu, sięgają 31%. Dodatkowo bardzo niepokojący jest fakt, że niemal 40% rodziców w żaden sposób nie reguluje korzystania z internetu przez swoje dzieci. Jednocześnie nastolatki rzadko zgłaszają rodzicom problemy, które dotykają je w internecie, głównie z obawy przed odebraniem im dostępu do sieci, ale również z braku wiary w efektywną pomoc, którą mogliby od rodziców uzyskać. Dlatego tak ważne są działania uświadamiające dla rodziców, promujące właściwe praktyki reagowania na napotkane przez dzieci sytuacje ryzykowne online.
Główne cele działalności Rady Doradczej Rodziców
Głównym założeniem Rady Doradczej Rodziców będzie dyskusja nad bieżącymi zagadnieniami w obszarze bezpieczeństwa w sieci oraz wspólne opracowywanie rekomendacji, jak właściwie reagować na zagrożenia, wyzwania czy pytania.
„Chcielibyśmy, aby efektem współpracy Rady Doradczej Rodziców i NASK było określenie kluczowych i problematycznych dla rodziców obszarów tematycznych. Na ich podstawie powstaną materiały edukacyjne, a także rekomendacje adresowane do regulatorów czy też deweloperów usług i serwisów w sieci” – podkreśla Anna Rywczyńska, Kierownik Zespołu Edukacji Cyfrowej i Przewodnicząca Rady Doradczej Rodziców.
Działania Rady będą zakładać współpracę z ekspertami m.in. z obszarów edukacji i psychologii oraz bezpieczeństwa sieciowego. Do naszej inicjatywy zaprosiliśmy osoby zaangażowanie w tworzenie wirtualnego świata i promowanie mądrego, kreatywnego oraz bezpiecznego. W skład Rady weszli blogerzy parentingowi: Alicja Kost - mama trójki dzieci, z wykształcenia biotechnolożka, autorka książek oraz założycielka i autorka bloga Mataja, Maciej Mazurek – tata trójki dzieci, grafik, wykładowca w Collegium Da Vinci w Poznaniu, prowadzący blog https://zuch.media, Marcin Perfuński - tata pięciu córek, redaktor, prowadzi audycję Strefa Rodzica w Polskim Radiu Dzieciom, członek Rady Rodziców programu edukacyjnego Asy Internetu, prowadzonego przez Google i Fundację Szkoła z Klasą, prowadzący blog bloga www.supertata.tv, a także rodzice uczniów należących do Młodzieżowego Panelu Doradczego - Cyfrowa Przyszłość Ucznia, działającego przy Polskim Centrum Programu Safer Internet (PCPSI) oraz eksperci NASK, reprezentujący różne obszary bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni.